Leczenie martwych zębów

Ząb nie reaguje ani na ciepło, ani na zimno, a jednocześnie zmienił barwę i stał się ciemniejszy lub matowy? Takie objawy mogą świadczyć o tym, że ząb jest martwy. Martwica miazgi zwykle ma swoje źródło w głębokich i zaawansowanych zmianach próchniczych. By zapobiec rozwojowi infekcji oraz uchronić się przed usunięciem zęba, należy rozpocząć odpowiednie leczenie.

Leczenie martwego zęba

Choć sam martwy ząb nie boli, w przypadku stwierdzenia martwicy miazgi powinno się rozpocząć stosowne leczenie. Dlaczego należy poddać kuracji martwy ząb? Leczenie jest konieczne z uwagi na możliwość wystąpienia powikłań. Ze względu na warunki panujące w jamie ustnej, martwe tkanki zwykle ulegają rozpadowi gnilnemu, a zakażenie rozprzestrzenia się na sąsiednie struktury.
Stan zapalny z martwego zęba najpierw przedostaje się na okolice okołowierzchołkową, gdzie formuje się ropień okołowierzchołkowy. Na kolejnych etapach w miejscu infekcji może powstać ropień podokostnowy oraz podśluzówkowy, któremu często towarzyszą takie objawy, jak ból, obrzęk twarzy czy zaczerwienienie.
Należy też pamiętać, że bakterie znajdujące się w obrębie jamy ustnej, mają bardzo prosty dostęp do innych struktur – nie tylko w głowie, ale nawet w odległych narządach. W efekcie stan zapalny może wystąpić także w innych obszarach organizmu. By tego uniknąć, po stwierdzeniu martwicy miazgi, lekarz powinien podjąć decyzję o leczeniu martwego zęba. Pozwoli to na uniknięcie przykrych powikłań oraz uratowanie zęba, który w przeciwnym razie najpewniej trzeba będzie usunąć.

Leczenie martwych zębów – efekty

Zniwelowanie dolegliwości bólowych
Zahamowanie rozprzestrzeniania się infekcji na okoliczne tkanki
Wzmocnienie zębów i zapobieganie jego uszkodzenia
Poprawa estetyki uzębienia

Martwe zęby – leczenie

Po stwierdzeniu martwicy miazgi zęba, lekarz powinien podjąć decyzję o rozpoczęciu leczenia, które pozwoli zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji. Zasadniczo istnieją dwa sposoby leczenia martwych zębów – leczenie endodontyczne, powszechnie znane jako kanałowe, lub ekstrakcja, czyli usunięcie zęba. Wybór metody leczenia jest uzależniony przede wszystkim od stanu miazgi. Jego oceny można dokonać na podstawie:

badania przedmiotowego,
badania radiologicznego,
testów termicznych na zimo za pomocą chlorku etylu,
testów termicznych na ciepło przy pomocy rozgrzanej gutaperki,
testów elektrycznych,
testów laserowych przy użyciu przepływomierza Dopplera,
testów pulsoksymetrem,
testów nawiercania zębiny.

Oprócz wdrożenia właściwego leczenia, bardzo istotne jest utrzymywanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Jak dbać o martwe zęby? Bardzo powszechnym jest próchnica martwego zęba, od której najczęściej rozpoczyna się proces obumierania miazgi. Głębokie zmiany próchnicze wymagają usunięcia, zwykle na drodze leczenia kanałowego, przy czym dobór metody leczenia jest uzależniony od stopnia ich zaawansowania.
Nie występuje natomiast nadwrażliwość martwego zęba – jest to spowodowane faktem, że martwy ząb przestaje reagować na działanie czynników zewnętrznych. Mimo to pojawić się może zwiększona wrażliwość okolicznych tkanek, czemu nierzadko towarzyszą dolegliwości bólowe. Ponadto należy pamiętać o przestrzeganiu zasad higieny jamy ustnej oraz regularnych wizytach kontrolnych i wykonywaniu przeglądów dentystycznych – najlepiej dwa razy w roku, co około sześć miesięcy.

Jak wygląda martwy ząb?

Wiele osób zadaje sobie jednak pytanie: co to jest martwy ząb i jak go rozpoznać, by wiedzieć, że konieczna jest wizyta u stomatologa? Zęby martwe to takie, które nie mają żywej miazgi. Może ona obumierać i zanikać z różnych powodów – najczęściej przyczyną jest martwica, rozpad w wyniku zgorzeli lub jej trwałe usunięcie w trakcie leczenia kanałowego, przy czym u źródeł problemu z reguły leżą głębokie i zaawansowane zmiany próchnicze.

Co jednak znaczy martwy ząb?

Miazga jest silnie unaczynioną i unerwioną tkanką, wypełniającą wnętrze zęba, dzięki której otrzymuje on substancje odżywcze i tlen. To sprawia, że ząb jest wzmacniany od środka i wykazuje zdolność do regeneracji. Z kolei martwa miazga zęba nie odbiera bodźców bólowych, ale jednocześnie powoduje, że ząb nie jest prawidłowo odżywiony, gdyż przestaje być zaopatrywany w tlen i substancje odżywcze. To czyni go bardziej podatnym na uszkodzenia – zęby martwe łatwiej się kruszą, pękają, łamią, a nawet wypadają.
Jak rozpoznać martwego zęba? Martwica miazgi jest procesem trwającym przez dłuższy czas i przebiegającym stopniowo, który na początkowych etapach może nie dawać żadnych wyraźnych symptomów. I choć sam martwy ząb przestaje reagować na czynniki zewnętrzne, nieprzyjemne dolegliwości mogą pojawić się wraz z rozwojem procesów odpowiedzialnych za obumieranie miazgi.
Najczęstszym symptomem jest zwiększenie wrażliwości okolicznych tkanek na bodźce termiczne, czyli niskie i wysokie temperatury – pacjenci odczuwają to zwłaszcza podczas spożywania ciepłych lub zimnych pokarmów i napojów. Z biegiem czasu może również pojawić się pulsujący, zwykle silny ból, który trudno jest wyeliminować za pomocą popularnych środków przeciwbólowych. Taki objaw może świadczyć o wystąpieniu zgorzeli ropnej.
W przypadku martwicy miazgi, często zauważalna jest też zmiana barwy zęba. Jak wygląda martwy ząb? Staje się on siny, ciemniejszy, a jego szkliwo matowieje, co nie pozostaje bez wpływu na estetykę uśmiechu, szczególnie gdy żywej miazgi pozbawiony jest jeden z przednich zębów.
Wystąpienie objawów sugerujących martwicę miazgi powinno być wystarczającą przesłanką do wizyty u stomatologa. By potwierdzić lub wykluczyć obumarcie miazgi, lekarz wykonuje test – jedną z najczęściej wykorzystywanych metod jest test termiczny na zimno za pomocą chlorku etylu. Brak reakcji na działanie bodźca może oznaczać, że ząb jest martwy – należy jednak podkreślić, że nie jest to regułą. Co ważne, test zwykle przeprowadza się nie tylko na diagnozowanym zębie, ale dla porównania także na zębach sąsiednich.

Jak leczyć martwy ząb?

Podstawową metodą leczenia martwych zębów jest leczenie endodontyczne, szerzej znane jako kanałowe. Dentyści w pierwszej kolejności starają się przede wszystkim ratować ząb – a endodoncja pozwala na jego zachowanie. Jak wygląda leczenie kanałowe martwego zęba? Martwy ząb jest oczyszczany z toksyn bakteryjnych i zainfekowanej, niedotlenionej i niedokrwionej miazgi. Po oczyszczeniu, zdezynfekowaniu i osuszeniu kanałów zębowych, są one wypełniane specjalnymi środkami uszczelniającymi. Na ostatnim etapie lekarz wykonuje odbudowę korony zęba przy pomocy materiału światłoutwardzalnego, korony ceramicznej lub metalowo-porcelanowej.
Czy leczenie kanałowego martwego zęba boli? Co do zasady nie powinno, ponieważ martwy ząb jest pozbawiony żywej miazgi. Może się jednak okazać, że nie wszystkie zakończenia nerwowe uległy obumarciu. By zatem uniknąć przykrych dolegliwości w trakcie zabiegu, leczenie kanałowo standardowo przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, a w niektórych uzasadnionych przypadkach – w pełnej narkozie.
Niestety nie wszyscy – nawet mimo odczuwanych dokuczliwych dolegliwości – decydują się leczyć martwe zęby. Należy jednak mieć świadomość, że martwy ząb bez leczenia kanałowego staje się wyjątkowo podatny na uszkodzenia – kruszenie, pęknięcia, łamanie czy nawet wypadanie. W takiej sytuacji nierzadko jedynym rozwiązaniem pozostaje ekstrakcja zęba, czyli jego usunięcie. Taka decyzja zapada zwykle, gdy stan zęba nie pozwala na podjęcie skutecznego leczenia kanałowego.
Jak natomiast leczyć ból martwego zęba? Z uwagi na obumarcie miazgi, martwy ząb nie powinien wywoływać dolegliwości bólowych. Ich wystąpienie może więc oznaczać, że infekcja rozprzestrzenia się na sąsiadujące tkanki. Z biegiem czasu często pojawia się nadwrażliwość okolicznych tkanek na działanie czynników zewnętrznych. Postępujący stan zapalny może też spowodować zgorzel ropną, której towarzyszy pulsujący, silny i trudny do uśmierzenia ból.